نحوه اجرای عملیات هات تپ – بخش اول (پارت دوم)
در پست قبلی، قسمت یک تا ۳-۱ را بررسی کردیم و در نحوه اجرای عملیات هات تپ – بخش اول (پارت دوم) ، قسمت ۳-۲ را مورد بررسی قرار خواهیم داد.
۲-۳- جوشکاری اسپلیت تی
در مورد جوشکاری اسپلیت تی باید نکاتی را مد نظر قرار داد:
ابتدا اینکه باید روش جوشکاری یا WPS مورد تایید را از قبل نوشته و با PQR آن را تایید کرده باشیم که معمولا گروه های هات تپ از قبل روشهای جوشکاری را به تایید رسانده اند.
برای جوشکاری باید در نظر گرفت که بر اساس ضخامت، جنس و روش جوشکاری، می بایست طوری جوشکاری شروع و پایان یابد که باعث اعوجاج و پیچیدگی در اسپلیت تی نشود و به همین منظور ابتدا جوشکاری طولی بالا و پایین به صورت همزمان انجام می شود و سپس جوشکاری دو طرف اسپلیت تی ( جوش عرضی) انجام می شود.
دو مشکل عمده و عیب جوش که در عملیات هات تپ بسیار دیده می شود یکی ترک (Crack) و دیگری سوختگی ریشه (Burn Through) می باشد که باید تمهیداتی اندیشیده شود تا از بروز این دو عیب در جوشکاری اسپلیت تی و یا پد، جلوگیری شود.
در خصوص سوختگی ریشه برای لوله های در سرویس (In Service) باید تمهیداتی اندیشیده شود که از افزایش گرمای ورودی (Heat Input) به لوله جلوگیری شود زیرا باعث خمیری شدن بدنه لوله و در نهایت سوراخ شدن بدنه و انفجار خواهد شد. لذاطبق استاندارد API2201 برای لوله های با ضخامت (Wall Thickness) کمتر از ۰٫۲۵۰ اینچ و تا حد ۰٫۵ اینچ (۱۲٫۷ میلیمتر) پیشنهاد می شود پاس ریشه با الکترود سایز ۲ و سایر پاس ها از الکترود سایز ۳ استفاده شود تا از انتقال گرمای زیاد به لوله و ایجاد سوختگی جلوگیری شود. بر اساس استاندارد لوله های با ضخامت بالاتر از ۰٫۵ اینچ خطر و نگرانی برای سوختگی ریشه کمتر است ولی باید تمهیدات لازم اندیشیده شود.
برای لوله های با ضخامت کمتر از ۰٫۵ اینچ (۱۲٫۷ میلیمتر) فلو جریان بالا (High Flow rate) باعث می شود که بدنه لوله سریعتر سرد شود و این منجر به وجود آمدن ترک در جوش خواهد شد همچنین این فلو جریان باعث کاهش گرمای بدنه خواهد شد بنابراین باید قبل از جوشکاری اسپلیت تی، فشار خط را کاهش داد که این باعث کاهش فلو جریان در لوله خواهد شد. برای لوله های با ضخامت بالاتر از ۰٫۵ اینچ اثر فو جریان بر سوختگی ریشه و ترک جوش قابل صرفنظر کردن است..
در هنگام جوشکاری باید مرتب دمای لوله در محل جوشکاری را با دماسنج لیزی چک کرد و در صورتیکه دما از حد مطلوب بالاتر رفته باید جوشکاری متوقف شود و صبر کرد تا دما پایین آمده و دوباره شروع به جوشکاری شود.
برای آشنایی با نحوه محاسبه فشار مجاز برای عملیات هات تپ می توانید پست “ محاسبه فشار مجاز جوشکاری در عملیات هات تپ” را مطالعه کنید.
