پرسش های متداول مشخصات فنی فلزی

برای تمامی سوال ها و پاسخ ها فکر و مطالعه شده است و تلاش کردیم که تمامی سوال ها با استفاده از دستورالعمل ها، مشخصات فنی و راه اندازی شبکه های گازرسانی جلد دوم ( لوله های فلزی ) و همچنین آیین نامه های داخلی شرکت گاز پاسخ داده شود.

امیدواریم مورد استفاده دوستان و همکاران عزیز قرار گیرد

بر اساس ماده ۳ فصل اول مشخصات فنی فلزی قطعات شکافته شده باید هنگامی برداشته شود که عمل حفاری کانال ها متعاقب آن انجام گیرد

بر اساس ماده ۴ فصل اول مشخصات فنی فلزی در هنگام عبور از موانع زیرزمینی از قبیل حوضچه های مخابراتی، لوله های آب و… بایستی فاصله ۴۰ سانتیمتری تا زیر مانع رعایت شود.

تبصره ۱: فاصله ۴۰ سانتیمتر از زیر مانع تا روی لوله گاز+قطر لوله گاز+۱۰ سانتیمتر بالشتک برای لوله فلزی بنابراین برای یک لوله ۶ اینچ کانال زیر مانع باید ۴۰+۱۵+۱۰= ۶۵ سانتیمتر باشد تا بتونید فاصله استاندارد رو رعایت کنید

تبصره ۲: این فاصله برای کابل برق و خطوط لوله اشتعال پذیر بیشتر می باشد

بر اساس ماده ۳ فصل اول مشخصات فنی فلزی طول کانال باز با نظر مهندس ناظر بنابر مقتضیات زمانی و مکانی تعیین می شود

بر اساس ماده ۱۱ فصل اول مشخصات فنی فلزی کف و دیواره ی کلیه کانال ها بایستی تسطیح و رگلاژ شود و همچنین طرفین خارج کانال باید از خرده آسفالت و قلوه سنگ و غیره پاکسازی شود

بر اساس ماده ۱۲ فصل اول مشخصات فنی فلزی قبل از پرکاری کانال ها باید موارد زیر انجام شده باشد:

  • پرتونگاری و تفسیر فیلم و تایید جوش ها
  • تکمیل عایقکاری
  • هالیدی لوله
  • برداشت اطلاعات توسط کروکی بردار
  • تایید خاک نرم لوله

سپس  برای پرکاری تا سه مرحله خاکریزی و اب پاشی و کمپکت خاک و پرکاری

بر اساس ماده ۱۲ فصل اول مشخصات فنی فلزی قطردانه بندی خاک برگشتی نباید از ۱۰ سانتیمتر تجاوز کند مشروط بر انکه نوک تیز نباشند

بر اساس ماده ۱۳ فصل اول مشخصات فنی فلزی در خطوط لوله کمربندی ( تغذیه با فشار ۲۵۰ پوند ) که مسیر اختصاصی ( R.O.W ) جهت آنها در نظر گرفته شده باشد و ه یا در حاشیه حریم اتوبان ها واقع می شود بایستی گرده ماهی کرد.

بر اساس ماده ۱۳ فصل اول مشخصات فنی فلزی گرده ماهی به پر کردن کانال تا ارتفاع ۳۰ سانتیمتر بالاتر از سطح زمین میگویند و بر اساس نقشه استاندارد SM-6021–NO. 6 اجرا می شود.

بر اساس ماده ۱۴ از فصل اول مشخصات فنی فلزی باید لوله عمود ( زاویه ۹۰ درجه ) بر جاده یا راه اهن باشد ولی در شرایطی که رعایت این زاویه امکان پذیر نباشد از ۶۰ درجه نباید کمتر باشد

بر اساس ماده ۱۴ از فصل اول مشخصات فنی فلزی اولویت بر استفاده از بورینگ به همراه غلاف می باشد و در صورت عدم دسترسی به دستگاه بورینگ میتوان از حفاری دستی و ایجاد کانال سیمانی ( نصب کول ) استفاده کرد.

بر اساس ماده ۱۶ از فصل اول مشخصات فنی فلزی در موارد ذیل مارکر گذاری  طبق نقشه SM-6021…N0. 9 می شود:

  1. در هر یک کیلومتر از مسیر یک عدد
  2. در محل زانوها
  3. در محل سه راهی ها و یا انشعابات از خط اصلی
  4. در دوطرف رودخانه ها، آبروها
  5. دو طرف خطوط راه آهن
  6. دو طرف اتوبان ها و یا جاده های اصلی
  7. دو طرف خطوط لوله

بر اساس بند ۱ ماده ۱۹ از فصل اول مشخصات فنی فلزی رایت او وی در واقع حریم عملیات ساختمانی است و به مسیری در طول خط لوله اطلاق می شود که کارفرما با عرض های متناسب با قطر لوله تحصیل اراضی نموده و در اختیار پیمانکار قرار می دهد و پیمانکار موظف است کلیه اقدامات خود را جهت انجام عملیات مختلف پروژه در محدوده ی این حریم انجام دهد.

بر اساس بند ۵ ماده ۱۹ از فصل اول مشخصات فنی فلزی به راه هایی که از جاده های عمومی به حریم عملیات ساختمانی جهت انتقال ماشین آلات و تجهیزات و یا جهت رسیدن به شیر فلکه ها، خط لوله در زمین های کوهستانی و.. احداث می شود.

مشخصات راه های دسترسی آن است که با مصالح زمین محل خود احداث میگردد مگر در زمین های باتلاقی یا آبروها و یا زمین پودری.

بر اساس بند ۷ ماده ۱۹ از فصل اول مشخصات فنی فلزی به معبری در باند عملیات ساختمانی به عرض ۷ متر و با شیب عرضی ۱٫۵ درجه در جهت خارج حریم اطلاق می شود.

بر اساس ماده ۲ و بند ۲ ماده ۳ از فصل دوم مشخصات فنی فلزی پرایمر زنی اولیه درموارد زیر ممنوع است:

  • هوای بارانی
  • مه سنگین
  • در صورت ایجاد شبنم صبحگاهی بر روی لوله
  • کارگاه های غیر سرپوشیده

بر اساس ماده ۲ از فصل دوم مشخصات فنی فلزی پرایمر هایی که در اثر باز بودن درب مخزن مواد فرار آن ها تبخیر شده باشد فقط با افزودن حلال های مخصوص آن به مقدار لازم قابل استفاده هستند

بر اساس بند ۱ ماده ۳ از فصل دوم مشخصات فنی فلزی شرایط نگهداری عایق بدین صورت می باشد:

  1. در بسته بندی اولیه کارخانه نگهداری شود
  2. دور از تابش خورشید
  3. دور از رطوبت و گرد و خاک
  4. در انبار سرپوشیده
  5. ارتفاع روی هم  چینی عایق ها در یک ستون حداکثر ۲ متر می باشد

بر اساس بند ۲ ماده ۳ از فصل دوم مشخصات فنی فلزی در موارد ذیل نوارپیچی ممنوع است:

  1. نوار پیچی در دمای زیر ۵ درجه سانتیگراد بخاطر از دست دادن خاصیت ارتجاعی نوار
  2. در حرارت و تابش مستقیم آفتاب بدلیل ایجاد باد کردگی و ایجاد چین و چروک و عدم چسبندگی موضعی

بر اساس ردیف ۳ بند ۴ ماده ۳ از فصل دوم مشخصات فنی فلزی در موارد ذیل نیاز به استفاده از دبل کلتار  ( دو لایه نوار زیرین و یک لایه نوار رویی ) می باشد:

  1. تقاطع با کانال آب
  2. تقاطع با نهر ها و قنات ها

و همچنین در موارد ذیل از لوله های دبل کلتار استفاده می شود:

  1. عبور از جاده ها مطابق نقشه N3-5716
  2. عبور از جاده ها مطابق نقشه N3-5790
  3. عبور از جاده ها و راه آهن مطابق نقشه های SM-6022 & SM-6024 & SM-6023 & SM-6025
  4. عبور از رودخانه مطابق نقشه N3-3033

بر اساس بند ۱ ماده ۴ از فصل دوم مشخصات فنی فلزی سرعت حرکت الکترود دستگاه هالیدی نباید از ۳۰ سانتیمتر بر ثانیه تجاوز کند.

تذکر: جهت جلوگیری از آسیب دیدن لوله، الکترود دستگاه هالیدی نباید بر روی لوله توقف کند.

بر اساس بند ۲ ماده ۴ از فصل دوم مشخصات فنی فلزی تعیین ولتاژ دستگاه هالیدی بدین صورت انجام می شود:

ابتدا نوارپیچی به صورت ۵۰% روی هم پیچی اجرا میکنیم  سپس با نوک سوزن، سوراخی بر روی لوله ایجاد کرده که تا سطح لوله برسد بعد الکترود دستگاه هالیدی را روی نقطه سوراخ شده کشیده و بتدریج ولتاژ را افزایش می دهیم بحدی که جرقه بین الکترود و لوله در نقطه سوراخ شده ایجاد گردد.

بر اساس بند ۲ ماده ۴ از فصل دوم مشخصات فنی فلزی آزمایش تعیین ولتاژ دستگاه هالیدی باید هر ۴ ساعت یکبار انجام شود.

بر اساس بند ۶ ماده ۴ از فصل دوم مشخصات فنی فلزی آزمایش چسبندگی نوار به صورت ذیل اجرا می شود:

حدود ۲ ساعت بعد از نوارپیچی روی لوله ابتدا دو برش موازی به فاصله یک سانتیمتر ایجاد نموده و سپس ابتدای آنرا با یک برش عمود بر محور اصلی دو خط را بهم متصل می کنیم بعد با استفاده از نیروسنج دستی با سرعت ۵ میلیمتر بر ثانیه از روی سطح فلز آغشته به پرایمر با زاویه ۱۸۰ درجه سعی در بلند کردن نواردستی می کنیم.درجه حرارت در حین آزمایش بایستی بین ۱۵ تا ۲۵ درجه سانتیگراد باشد.

در صورتیکه میزان چسبندگی نوار به سطح لوله ۱٫۵ کیلوگرم بر سانتیمتر یا بیشتر باشد آزمایش مورد قبول است و در غیر اینصورت مردود است.

بر اساس بند ۱ ماده ۶ از فصل دوم مشخصات فنی فلزی آزمایش چسبندگی پوشش در کارگاه کلتار به صورت زیر اجرا می شود:

ابتدا در حالی که دمای لوله بین ۵ تا ۲۵ درجه سانتیگراد می باشد بوسیله کارد تیز دو خراش موازی به فاصله ۴ سانتیمتر بر روی پوشش لوله بوجود آورده سپس بوسیله کاردک و با زاویه ۹۰ درجه ( عمود بر لوله ) پوشش میان دو خراش موازی را از سطح لوله جدا میکنیم . اگر پوشش به راحتی و آسانی از سطح لوله جدا نشود و قسمتی از آن به لوله بچسبد بنابراین پوشش انجام شده مورد تایید است.

بر اساس بند ۷ ماده ۴ از فصل دوم مشخصات فنی فلزی جهت تعمیر پوشش لوله فلزی برای نقاط معیوب پوشش به صورت ذیل اجرا می شود:

ابتدا نوار قسمت آسب دیده بعلاوه نیم سانتیمتر از کنار آن را برداشته و سپس قسمت لخت لوله بعلاوه ۱۰ سانتیمتر اطراف آن را پرایمر زده و سپس توسط نوار و با فشار و کشش دست نوارپیچی میکنیم همچنین ضرورتا باید بعد از تعمیر بوسیله دستگاه منفذ یاب ( هالیدی دیتکتور ) پوشش را آزمایش کنیم.

بر اساس بند ۱ و ۲ ماده ۵ از فصل دوم مشخصات فنی فلزی عایقکاری باید در کارگاه ثابت انجام شود و همچنین در دمای بالاتر از ۵ درجه سانتیگراد  باشد همچنین عایقکاری در هوای بارانی و مه سنگین مورد تایید نمی باشد.

بر اساس بند ۶ ماده ۵ از فصل دوم مشخصات فنی فلزی ضخامت پوشش تک لایه بین ۲٫۴ تا ۴ میلیمتر و ضخامت پوشش دو لایه ( دبل کلتار ) ۶ میلیمتر است

بر اساس بند ۱۰ ماده ۵ از فصل دوم مشخصات فنی فلزی بلافاصله بعد از پایان پوشش لوله فلزی در کارگاه کلتار، باید سطح لوله با ترکیب زیر شسته شود:

  • ۱۰۰ لیتر آب
  • ۳۰ کیلوآهک زنده
  • ۲ لیتر روغن برزک
  • ۲ کیلوگرم نمک طعام

بر اساس بند ۱ ماده ۸ از فصل دوم مشخصات فنی فلزی پس از جوشکاری باید با برس سیمی لوله لخت از بقایای زنگ و مواد خارجی پاک گردد سپس حدود ۱۵ سانتیمتر نوارخارجی پوشش لوله در طرفین محل جوشکاری کاملا کنده و با سمباده سطح قیر محل جوشکاری را شیب داده و پرایمر زده و با نواردستی و رعایت ۵۰% رویهم افتادگی عرض نوار اقدام شود.

بر اساس بند ۱ ماده ۸ از فصل دوم مشخصات فنی فلزی درصد رویهم افتادگی نوار ۵۰ درصد عرض نوار می باشد.

بر اساس بند ۳ ماده ۸ از فصل دوم مشخصات فنی فلزی در مواقع زیر هالیدی کشیده می شود:

  1. بعد از پوشش لوله فلزی در کارگاه کلتار
  2. بعد جوشکاری و عایق کاری سرجوش ها
  3. بعد از تعمیر نقاطی که پوشش اسیب دیده است

بر اساس بند ۳ ماده ۸ از فصل دوم مشخصات فنی فلزی مقدار ولتاژ دستگاه هالیدی حدود ۱۰ تا ۱۵ کیلووات تنظیم می شود.

بر اساس بند ۲ ماده ۹ از فصل دوم مشخصات فنی فلزی عایقکاری شیرهای واقع در حوضچه بصورت زیر است:

پس از تمیز کردن با برس سیمی بوسیله رنگهای غلیظ از نوع ماستیک شامل سه لایه بضخامت کلی حداقل سه میلیمتر و فاصله زمانی دو ساعت رنگ آمیزی شود.

بر اساس  ماده ۲ و ۳ از فصل سوم مشخصات فنی فلزی جهت تمیزکاری باید ابتدا داخل لوله از شن و ماسه پاک شده و سپس بوسیله سوهان یا برس به اندازه یک سانتیمتر از بیرون و داخل لوله تمیزکاری شود بطوری که فلز براق نمایان گردد.

بر اساس  ماده ۵ از فصل سوم مشخصات فنی فلزی در کلیه حالات بایستی از خم کردن سرد و یا استفاده از زانو تغییر مسیر داد و فقط در مواقع که سه شرط ذیل محقق شود می توان از کمانی کردن استفاده کرد:

  1. لوله بدون درز باشد
  2. قطر کمتر از ۴۰۰ میلیمتر
  3. شعاع کانال نیز بیش از ۳۰۰۰ برابر قطر لوله

بر اساس بند ۲ ماده ۲ از فصل چهارم مشخصات فنی فلزی جوشکار در صورتیکه شش ماه از جوشکاری قبلی گذشته باشد باید دوباره تست و کد جدید دریافت کند

بر اساس بند ۱ ماده ۲ از فصل چهارم مشخصات فنی فلزی آزمایشات جوشکاران بر اساس استاندارد API 1104 می باشد

بر اساس بند ۴ ماده ۲ از فصل چهارم مشخصات فنی فلزی در موارد ذیل روش جوشکاری تغییر میکند:

  1. تغییر در قطر لوله
  2. تغییر در ضخامت جداره لوله
  3. تغییر در جنس لوله
  4. تغییر در جنس الکترود
  5. تغییر در نوع جوش

بر اساس بند ۱ ماده ۳ از فصل چهارم مشخصات فنی فلزی جهت جوشکاری لوله های API-5L GRADE B و API-5LX-42 به صورت ذیل عمل می شود:

  • پاس اول: از الکترود  AWS-E-6010
  • پاس دوم و بعدی: الکترود AWS-E-6010 , AWS-E-7010

بر اساس بند ۱ ماده ۶ از فصل چهارم مشخصات فنی فلزی در صورتیکه دمای هوا زیر ۵ درجه سانتیگراد باشد بایستی اقدمات زیر انجام داد:

  1. ۵ سانتیمتر از هر دو سر لوله یا اتصالات بایستی گرم شود.
  2. دمای لوله بر اساس ضخامت به صورت زیر مشخص می شود:
  • برای ضخامت کمتر از ۰٫۲۷۵ — ۵۰ درجه سانتیگراد
  • برای ضخامت بیشتر از ۰٫۲۷۵ — ۱۰۰ درجه سانتیگراد

بر اساس بند ۲ ماده ۶ از فصل چهارم مشخصات فنی فلزی  جهت جفت کردن لوله های فلزی به صورت ذیل عمل می شود:

  • لوله های تا قطر ۱۶ اینچ از بست یا گیره های داخلی یا خارجی
  • لوله های با قطر بیش از ۱۶ اینچ از بست های داخلی استفاده می کنیم

بر اساس بند ۲ ماده ۶ از فصل چهارم مشخصات فنی فلزی زمان برداشت

  • گیره های داخلی بعد از تکمیل ۱۰۰% پاس اول
  • برای گیره های خارجی بعد از تکمیل ۷۰% پاس اول .

میزان جوش باید بطور مساوی در محیط لوله پخش شود.

بر اساس بند ۳ ماده ۶ از فصل چهارم مشخصات فنی فلزی جوش های طولی لوله بایستی در حالت ۲ و ۱۰ باشد

بر اساس بند ۶ ماده ۶ از فصل چهارم مشخصات فنی فلزی استفاده از خال جوش ممنوع می باشد.

بر اساس بند ۱ ماده ۷ از فصل چهارم مشخصات فنی فلزی اگر قطر اسمی لوله بیش از ۱۰ اینچ باشد پاس اول بایستی توسط دو جوشکار و در دو ربع مقابل انجام شود.

بر اساس بند ۲ ماده ۷  از فصل چهارم مشخصات فنی فلزی حداکثر فاصله زمانی بین پاس اول و دوم ۵ دقیقه می باشد و در غیراینصورت به تشخیص ناظر ممکن است گرم کردن لوله الزامی گردد.

بر اساس بند ۱ و ۲ ماده ۷ از فصل چهارم مشخصات فنی فلزی پاس اول به صورت سربالا و پاس دوم با همان شرایط و به صورت سرازیر اجرا می شود.

بر اساس بند ۳ ماده ۷ از فصل چهارم مشخصات فنی فلزی عرض پاس نهایی باید چنان باشد که حداقل یک میلیمتر بیشتر از پخ موجود در هر طرف جوش باشد و ارتفاع آن بیش از ۱٫۵ میلیمتر یا ۱/۱۶ اینچ بالاتر از سطح لوله باشد

بر اساس بند ۱۲ ماده ۷ از فصل چهارم مشخصات فنی فلزی حداقل فاصله دو جوش محیطی یک برابر قطر لوله است با شرط اینکه از ۱۵ سانتیمتر کمتر نباشد.

بر اساس بند ۳ ماده ۸  از فصل چهارم مشخصات فنی فلزی جوشکاری اتصالات به یکدیگر و اتصالات به شیرها مجاز است ولی ترجیحا حداقل فاصله یک برابر قطر رعایت شود.

بر اساس بند ۵ ماده ۸ از فصل چهارم مشخصات فنی فلزی فاصله ولدولت از جوش محیطی بایستی ۳ برابر قطر لوله اصلی باشد

بر اساس بند ۴ ماده ۸  از فصل چهارم مشخصات فنی فلزی فاصله نصب دو ولدولت از یکدیگر بر روی خط لوله بایستی ۵D+d می باشد (d= قطر لوله منشعب و D= قطر لوله اصلی)

بر اساس بند ۴ ماده ۸ از فصل چهارم مشخصات فنی فلزی اتصالات خروجی از نوع ولدولت با قطر بیش از ۲ اینچ نباید روی خط لوله نصب شود.

بر اساس بند ۱ ماده ۹ از فصل چهارم مشخصات فنی فلزی اگر سرجوشی مطابق بازدید عینی معیوب تشخیص داده شود، طبق نظر ناظر، سرجوش تعمیر یا بریده خواهد شد

بر اساس بند ۲ ماده ۹ از فصل چهارم مشخصات فنی فلزی یک قطعه از لوله معادل یک قطر لوله بشرطی که از ۱۵ سانتیمتر کمتر نباشد

بر اساس بند ۲ ماده ۹  از فصل چهارم مشخصات فنی فلزی چنانچه جوش در کنار اتصال باشد باید جوش را برداشته و دوباره جوشکاری شود

بر اساس بند ۶ ماده ۱۱  از فصل چهارم مشخصات فنی فلزی سرجوش های ذیل باید کامل رادیوگرافی شوند:

  1. اتصالات تای-این  ( TIE IN ) 
  2. جوشهایی که کلا یا جزا تعمیر شده اند
  3. جوش های در تقاطع ها
  4. جوش های بین دو لوله با ترکیب شیمیایی متفاوت
  5. جوش های بین دو لوله با ضخامت های مختلف
  6. جوش های بین دو لوله با اتصالات و بین اتصالات
  7. موقعی که جوشکار تغییر کرده
  8. موقعی که قطر لوله تغییر پیدا کرده
  9. موقعی که ناظر بنا بر شرایط جوی یا ملاحظات، جوشکاری مشکل است
  10. صد سرجوش اول

بر اساس بند ۶ و ۷ ماده ۱۱  از فصل چهارم مشخصات فنی فلزی نتایج رادیوگرافی به صورت ذیل عمل می شود:

  • در صورتیکه جوش ها کیفیت عالی داشته باشد درصد رادیوگرافی از ۱۰۰% به ۷۵% تقلیل پیدا میکند
  • در صورتیکه در دو روز متوالی بیشتر از ۶% سرجوش ها تعمیر داشته باشند جوشکار لغو صلاحیت یا آزمایش مجدد می شود
بروزرسانی بطور منظم انجام خواهد شد
اگر سوال خود را نیافتید از روش های زیر به ما اطلاع دهید تا به سوال شما پاسخ داده شود:

در ایمیل با ما در ارتباط باشید

ایمیل ارسال کنید و پاسح مناسب دریافت کنید
moein.tavakol@gmail.com

پشتیبان شما هستیم

تماس بگیرد و پاسح مناسب دریافت کنید
۰۹۱۷۱۸۷۳۳۹۲

نوشتهٔ پیشین
پرسش های متداول مهندسان نظارت
نوشتهٔ بعدی
نقشه های اجرایی شبکه پلی اتیلن

مطالب مرتبط